Belediye Kanunu’nun 73. maddesi, bu Kanun doğrultusunda yapılacak kentsel dönüşümün konusunu şöyle belirlemiştir:
Belediye, belediye meclisi kararıyla;
- konut alanları, sanayi alanları, ticaret alanları, teknoloji parkları, kamu hizmeti alanları, rekreasyon alanları ve her türlü sosyal donatı alanları oluşturmak,
- eskiyen kent kısımlarını yeniden inşa ve restore etmek,
- kentin tarihi ve kültürel dokusunu korumak veya
- deprem riskine karşı tedbirler almak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir. Bir alanın kentsel dönüşüm ve gelişim alanı olarak ilan edilebilmesi için yukarıda sayılan hususlardan birinin veya bir kaçının gerçekleşmesi ve bu alanın belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması şarttır.
2005 yılı itibarıyla kentsel dönüşüm ve gelişim faaliyetleri ile yenileme alanı uygulamalarında amacın ne olduğu kanun koyucu tarafından ortaya konulmuş olmakla birlikte, aradan geçen yedi senelik uygulamalara baktığımızda, bu amaçların bu yollarla gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğinin ya da bu yöntemin en uygun çözüm olup olmadığının irdelenmediğini görmekteyiz. Uygulamayı gerçekleştirecek idarelerin kentsel dönüşüm ile yenileme uygulamaları arasında bir fark görüp görmedikleri tartışmalıdır. Kentsel dönüşüm ve gelişim uygulamalarının içerisinde kültür ve tabiat varlıklarının korunmasına ilişkin hedeflerin bulunması karşısında, yerel idarecilerin iki uygulama arasında fark görmemelerini anlayabilmek gerekir. Kentsel dönüşüm ya da yenileme alanı uygulamalarında usul tartışmaları bir yana, amacın ne olduğunun ya da ne olması gerektiğinin belirgin bir şekilde ortaya konulması gerekir.
Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerinin amacı, dönüşüm kapsamına alınan bölgeleri imar planlama faaliyetlerinin temel amaçlarına uyumlu hale getirmek olmalıdır. İmar planlama faaliyetlerinin üç temel amacı vardır. Bu amaçlardan birincisi, düzenli bir şehirleşme sağlamaktır. İkinci temel amaç, sağlıklı bir şehirleşmeyi gerçekleştirmektir. Üçüncü temel amaç ise şehrin plan ve mimari tasarımının estetik değerlere uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaktır.
Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerinin amacı, dönüşüm kapsamına alınan bölgeleri imar planlama faaliyetlerinin temel amaçlarına uyumlu hale getirmek olmalıdır. İmar planlama faaliyetlerinin üç temel amacı vardır. Bu amaçlardan birincisi, düzenli bir şehirleşme sağlamaktır. İkinci temel amaç, sağlıklı bir şehirleşmeyi gerçekleştirmektir. Üçüncü temel amaç ise şehrin plan ve mimari tasarımının estetik değerlere uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaktır.